6 december, de dag dat sinterklaas passeert.
Maar ook de dag waarop het de gewoonte is om de kerstversiering vanonder het stof het halen? Voor sommigen beperkt zich dit tot een klein kerstboompje, voor sommigen is dit HET moment om ‘all-the-way’ te gaan. The sky is dan the limit. Lichtjes binnen, lichtjes buiten, muziek binnen, muziek buiten…
Voor mij, is het niet zo zozeer de kerstsfeer die het hem doet. Het is meer het moment om eindelijk es iets te doen met techniek die niet alledaags is. Met techniek die enigzins ‘leeft’.
De meeste mensen die graag wat kerstverlichting ophangen, zullen dit wel herkennen. Hoe sluit ik alles aan? Gewoon een batterij aan verdeelstekkers achter elkaar, en laat maar branden? Of wil ik er wat intelligentie in? En altijd natuurlijk alles dmv een timer? Want elektriciteit is niet meer van de goedkoopste de dag van vandaag. En het is wat zot om overdag verlichting te doen branden, niet?
De sturing
Eerst en vooral: Hou het veilig!
Het is iets tijdelijk, het moet snel, zal zo ook wel werken… Allemaal uitspraken die ik al hoorde.
Maar moeder natuur houdt daar geen rekening met, geloof me! Water, dus ook sneeuw, sluipt binnen langs het kleinste gaatje of kiertje.
Elektriciteit warmt op, hoe klein ook. Lampen, kabels, connectoren, schakelaars… Zorg er dus voor dat je steeds de minimum voorschriften respecteert. Deze voorschriften zijn meestal ontstaan omdat iemand hier reeds ervaring met had. Sommigen verloren hun huis door kerstversiering!?
Indien je huis reeds wat intelligent is, is de sturing vlug gefixt, gewoon een extensie op wat je hebt? Maar ook voor zij die (nog) geen server hebben draaien, is dit vlug opstartbaar, en bovenal betaalbaar!
Ik gebruik als basis een raspberry pi met een 16-relais kaart. Chinees voor jou? Een raspberry pi is een computer ter grootte van een kredietkaart. En een 16-relais kaart zijn eigenlijk 6 schakelaars, dus 16 verschillende lijnen van verlichting. Daar kom je al heel eind met weg, niet?
Dit is niet echt professioneel materiaal. Meer studie materiaal. Hoewel het langs de andere kant wel al zijn nut en stabiliteit heeft bewezen. Dus aan jou om te beslissen of het zijn geld waard is.
Op deze foto zie je bv rechts de raspberry pi, en links van de gekleurde kabeltjes de 16-relais kaart.
Voordeel van deze setup is dat het relatief goedkoop is. Voor deze hardware betaal je bruutweg 100 euro. Je kan ook een kleinere relaiskaart aankoppelen, maar je zal dit nauwelijks merken in de aankoopprijs.
En heb je meerdere uitgangen nodig? Dan verdubbel je deze opstelling gewoon?
Daarnaast is het geheel ook relatief klein, waardoor je het makkelijk weg kan moffelen. Doch misschien een kleine opmerking hierrond, je bent met elektriciteit bezig, dus hou het veilig! Zorg er ook voor dat je opstelling waterproof en gebruiksvriendelijk is. Want meestal zal dit soort setups gebruikt worden buiten, in de winter, in de sneeuw. En sneeuw bestaat uit water, en water + elektriciteit = ….
Voordelen van dit alles?
Nu je relais hebt, gestuurd vanuit een computer, kan je ermee beginnen te spelen. Enkele concrete voorbeelden?
- Koppelbaar met je huidige domotica (bv openHAB) via mqtt. Mqtt is een protocol waarmee raspberry pi overweg kan, en weinig extra programmatie vereist. Nadien kan je alles via je standaard interface (bv telefoon) bedienen.
- Timers zijn eenvoudig te implementeren.
- ’s Morgens van 7u tot 9u, ’s avonds van 17u tot 21u.
- Of nog beter? ’s Morgens van 7u tot zonsopkomst, en van zonsondergang tot 21u?
- Je kan werken met verschillende groepen van verlichting.
Bv een groep voortuin, een groep woning, oprit… - Je kan een ‘looplicht‘ of ‘flip-flop‘ inbouwen. Zo heb je telkens een leuk scenario in je verlichting.
- Een traag random script. Dit is mijn persoonlijk favoriet.
Zo branden nooit alle lichten samen (denk aan je verbruik). En zie je nooit hetzelfde, wat het net iets leuker maakt.
Let op, random is een van de moeilijkste zaken met een computer. Want een computer kan namelijk niet iets willekeurig doen. Het is 0 of 1… - En voor de diehards, waarom niet wat muziek erbij? En je lichten het ritme van de muziek te laten volgen.
Valkuilen
Enkele zaken om over na te denken?
- Let op indien je beveiligingscamera’s hebt. Lichtje die te dicht hangen, zullen ervoor zorgen dat je geen bruikbare beeldmateriaal zal hebben.
- Hoe ga je kabels aan elkaar zetten die je wenst te verlengen? Gewone stopcontacten liggen best niet in de blote hemel. Je kan hiervoor speciale kapjes kopen, Google maar even op stekkerbox. Je kan de kabels verbinden door een waterdichte aftakdoos, of door middel van krimpkousen.
- Welke verbindingen heb je? Gewone 220 stekkers kan je afknippen en rechtstreeks verbinden met relais. Indien dit ‘stekkertransformatoren’ zijn (veelvuldig aanwezig bij LED verlichting), dan zal je deze moeten verbinding met een standaard stopcontact.
- Waar gaat alles samenkomen? Kan dit veilig afgesloten worden voor kinderen, water en dieren? En heb je hier de mogelijkheid voor een netwerkverbinding? Dit is niet onbelangrijk als je de lichten wilt sturen.
- Zorg natuurlijk dat met dit alles, je ten alle tijde overeenkomt met je buren. Of de periode van vrede kan ineens een heel andere uitkomst krijgen… Praat er desnoods eerst even over bij een goed tasje koffie.
Mega Kerstboom
Ook onderstaande foto is een verwezenlijking die ik mocht verwezenlijken. De basis is vrij simpel, een paar RGB lampen, die random van kleur, en tijd veranderen. Soms es 1 lampje, dan es 2, dan es rood, dan es geel…
Dit gecombineerd met een mooie interface via de smartphone om zelf de timers te bepalen, welke kleuren moeten gebruikt worden.
Of hoe je met een paar lampen en tonnen toch iets leuk kan maken.
